image/svg+xml

De Brulfteneugers

Verhaal

De Brulfteneugers

Plaatje bij verhaal: brulfteneugers.jpg

Voor een Twentse bruiloft van ongeveer vijftig jaar geleden werd men uitgenodigd door twee ′brulftenneugers′, broers van bruid en bruidegom, die met een mooie spreuk de uitnodiging overbrachten. In elk gezin waar zij kwamen, kregen zij koffie (cichoreiwater) en wat 'in 't glas'. Op de zondag dat het bruidspaar voor het eerst in de kerk werd aangekondigd, werd 'broetstroal' gehouden: een feest waarop alleen familieleden werden genodigd; de beide families konden dan alvast met elkaar kennismaken.

De laatste week voor de bruiloft kwamen de 'noabers' in actie. ′s Zondags was het 'reuskesmaken' voor de meisjes uit de buurt. Dat wil zeggen dat er rode en witte papieren rozen werden gemaakt die de stoelen van het bruidspaar en de ereboog aan de 'niendeur' moesten versieren. De 'woagholt' (jeneverbes) die daarvoor nodig was, werd door de jongemannen gehaald. Nadat stoelen en ereboog van dit stekelige groen voorzien waren, staken de meisjes rode rozen in de stoel van de bruidegom, witte rozen in die van de bruid; in de ereboog werden rode en witte rozen gemengd.

Trouwde een meisje bij een ander in, dan moesten de nieuwe 'noabers' de 'broedskoo' halen. Deze koe behoorde tot de uitzet en was steeds een der beste koeien uit de stal, zodat men van de 'broedskoo' de maatschappelijke welstand van de bruid kon aflezen. De naaste buurman van de bruidegom bracht ondertussen de 'zeelwagen' (een soort huifkar) in gereedheid; deze wagen was namelijk de 'broedswagen' en de buurman had een 'haalmoal', dat wil zeggen dat hij de bruid moest halen.

De brulfteneugers vertaalden de uitnodiging vaak op rijm, hieronder een voorbeeld.
"Hier leit mijn stok en staf.
Ik zet de hoed voor U af.
Geluk in 't hoes en alle ongeluk d'r oet,
Hier stuurt mie de breugeman en de broed.
Ze neugt oe op een tonne bier vief, zesse,
En op een anker foezel, tien, twaalfne.
Op snippen met lange bekken.
Kun j' er niet bi'j rekken
Dan mu'j ze maar over de taofel hen trekken."
Met als afsluiting de datum en de tijd waarop men op de boerderij werd verwacht.

*Titelfoto: Stadsmuseum Almelo heeft dit schilderij ‘Twee brulfteneugers op pad’ van schilder Hendrik Valkenburg (1826-1896) in bruikleen van de Vereniging Oudheidkamer Twente.

Trefwoorden:Trouwen, Tradities, Brulfteneugers, Overijssel verbeeld
Thema's:Overijssel verbeeld, Column uit DE WIEZER

Reacties

Herstel was in bruikleen bij Stadsmuseum Almelo en niet van- of bij de Twentse Welle
Algemeen door anoniem op 24 Jan 2018 om 12:23:27

Dit prachtige schilderij is eigendom van de Vereniging Oudheidkamer Twente , en was tijdelijk in bruikleen bij de Twentse Welle.
Algemeen door anoniem op 24 Jan 2018 om 12:21:37

Dit schilderij heeft inderdaad in het Stadsmuseum Almelo gehangen. Het was door de eigenaar van het schilderij, Vereniging Oudheidkamer Twente, aan haar tijdelijk in bruikleen gegeven. Museum Twentse Welle is hierbij niet bij betrokken.
Algemeen door anoniem op 24 Jan 2018 om 12:06:06

Dank voor uw opmerkingen. We passen het bijschrift aan. Met vriendelijke groet, Team MSMD
Algemeen door anoniem op 05 Mar 2018 om 13:33:48

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.